የተጠቀሰው ውሳኔ ሕጋዊ መብቶቹን እና ነፃነቱን የሚጥስ ከሆነ ማንኛውም ዜጋ በመንግሥት አካል ውሳኔ ላይ አቤቱታ የማቅረብ መብት አለው ፡፡ ይግባኝ የማለት መብትን ለመጠቀም ለዲስትሪክቱ ወይም ለከተማው ፍርድ ቤት ማመልከቻ ማስገባት አለብዎት ፡፡
በፅሁፍ ሰነዶች መልክ የተገለጹት የመንግስት አካላት ውሳኔዎች ብዙውን ጊዜ እንደ ህገ-ወጥ እውቅና የተሰጣቸው ፣ የዜጎችን መብቶች የሚጥሱ ወይም በተራ ሰዎች ማንኛውንም መብት ለመጠቀም የተለያዩ እንቅፋቶችን ይፈጥራሉ ፡፡ በዚህ ሁኔታ ፍትህ ሊመለስ የሚችለው በእንደዚህ ዓይነት ውሳኔ ላይ አቤቱታ በማቅረብ ብቻ ነው ፡፡ ፍርድ ቤት ወይም ከፍ ያለ የስቴት አካል ህገ-ወጥ ውሳኔን በመቀልበስ የዜጎችን የተጣሱ መብቶችን ማስመለስ ይችላል ፡፡ ለከፍተኛ የስቴት አካል በማመልከቻ ላይ ልዩ መስፈርቶች ካልተጫኑ ታዲያ የፍትህ አቤቱታው በሲቪል ሥነ-ስርዓት ሕግ ውስጥ መደበኛ ይሆናል ፡፡ ሆኖም ማመልከቻውን ለፍርድ ቤት ማመልከት ብዙውን ጊዜ ለአመልካች ወደ አወንታዊ ውጤት ስለሚወስድ በክፍለ-ግዛት አካላት ውሳኔዎች ላይ ይግባኝ ለማለት በጣም ውጤታማው መንገድ ተደርጎ ይወሰዳል ፡፡
የክልል አካል ውሳኔን ለመሰረዝ ማመልከቻ ለማስገባት የትኛው ፍርድ ቤት ነው?
በመንግስት አካል የተወሰነ ውሳኔ በመጣሱ መብቶቹ ተጥሰዋል ብሎ የሚያምን ማንኛውም ዜጋ ለጽ / ቤቱ ወይም ለከተማ ፍ / ቤት የተላከ ማመልከቻ (በመኖሪያው ቦታ ላይ በመመስረት) መፃፍ እና ማቅረብ ይችላል ፡፡ የአሠራር ሕግ እንዲህ ዓይነቱን ማመልከቻ በዜጎቹ መኖሪያ ስፍራ ለሚገኘው ፍ / ቤት እንዲሁም ይግባኝ ሰሚ ውሳኔ ላስተላለፈው አካል በሚሠራበት ተመሳሳይ ደረጃ ላለው የፍትሕ ባለሥልጣን እንዲቀርብ ያስችለዋል ፡፡ የአንድ የተወሰነ ፍ / ቤት ምርጫ ከአመልካቹ ጋር ሆኖ ይቀራል ፣ ከተሰየሙት ፍ / ቤቶች አንዳቸውም ቢሆኑ በክልል የክልል እጦት ምክንያት ጥያቄውን የመቀበል መብት የላቸውም ፡፡
ውሳኔውን ለመሰረዝ ለማመልከት ምን መስፈርቶች አሉ?
ውሳኔውን ለመሰረዝ በሚያቀርበው ማመልከቻ ውስጥ ዜጋው መብቱን የሚጥስ የክልል ውሳኔ በሕገ-ወጥነት የታየበትን የተወሰኑ ምክንያቶችን መስጠት አለበት ፡፡ ማመልከቻ ለማስገባት ለሦስት ወር ብቻ የተመደበ ሲሆን ቁጥሩ የሚጀምረው አመልካቹ ስለ መብቶቹ መጣስ ካወቀበት ጊዜ ጀምሮ ነው (ለምሳሌ ከተከራካሪ ውሳኔ ጋር ከተዋወቀ) ፡፡ ትክክለኛ ምክንያት ካለ የተጠቆመው የሦስት ወር ጊዜ ከጠፋ ሊመለስ ይችላል ፡፡ ማመልከቻውን ከተቀበለ በኋላ የሚመለከተው የፍትህ ባለሥልጣን አመልካቹ እና የሚመለከታቸው የክልል አካል ኃላፊ (ተወካይ) የተጠሩበትን ቀን እና ቦታ ይሾማል ፡፡ በአንድ የተወሰነ ጉዳይ ላይ የፍርድ ቤት ውሳኔ ለክርክር ማመልከቻው ተቀባይነት ካገኘበት ቀን አንስቶ በአስር ቀናት ውስጥ መደረግ አለበት ፣ ስለሆነም ይህ መብቶችን የማስጠበቅ ዘዴ በጣም ፈጣን እንደሆነ ተደርጎ ይወሰዳል ፡፡
