የሲቪል መብቶችን ለማስጠበቅ በጣም ከተለመዱት መንገዶች አንዱ ጉዳቶችን መሰብሰብ ነው ፡፡ ሆኖም ጉዳቱን ለፍርድ ቤቱ የሚያመለክተው ሰው ጉዳዩን በሰነድ እና በሂሳብ ማረጋገጥ መቻል ስላለበት መዘጋጀት አለበት ፡፡ በትክክል እንዴት ማድረግ እንደሚቻል በጥልቀት እንመልከት ፡፡
መመሪያዎች
ደረጃ 1
የ “ኪሳራዎች” ፅንሰ-ሀሳብ የሚከተሉትን ያጠቃልላል
- እውነተኛ ጉዳት;
- የጠፋ ትርፍ የሚከተለው እንደ እውነተኛ ጉዳት ሊገለፅ ይችላል-ሀ) አንድ ሰው የተጣሰ መብቱን ለማስመለስ ያደረጋቸውን ወጪዎች; ለ) አንድ ሰው የተጣሰ መብቱን ለማስመለስ ለወደፊቱ ሊፈጽማቸው የሚገቡ ወጪዎች; ሐ) በንብረት ላይ ጉዳት; መ) የንብረት መጥፋት / ቀድሞውኑ የተከሰቱ ወጭዎች ለከሳሹ በሚገኙ ማናቸውም ሰነዶች የተረጋገጡ ናቸው ፣ ከዚህ ውስጥ ምን ዓይነት ወጪ እንደተደረገ ግልፅ ነው (ለምሳሌ ውል ፣ የሽያጭ ደረሰኝ ፣ የሸቀጦቹን ስም የያዘ የገንዘብ ምዝገባ ደረሰኝ ፣ ወዘተ) ፡፡ ለምሳሌ ፣ አንድ ዜጋ ሀ የተሸሸገ ጉድለት ያለበት ምርት ተሽጦ ነበር-በልብስ ማጠቢያው ወቅት ብልሹ የሆነ የልብስ ማጠቢያ መሳሪያ ፡፡ ሻጩ በገዢው ጥፋት ምክንያት የልብስ ማጠቢያ ማሽኑ ያለጊዜው ስለነበረ በመጥቀስ ማንኛውንም ጥያቄ ለመቀበል ፈቃደኛ አልሆነም ፡፡ ከዚያም ዜጋ ሀ በልብስ ማጠቢያ ማሽኑ ውስጥ ያሉ ጉድለቶች መንስኤ ላይ አስተያየት ለማግኘት ወደ ኤክስፐርት ዘወር በማለት የልብስ ማጠቢያ ማሽኑ የማኑፋክቸሪንግ ጉድለት አለበት የሚል መደምደሚያ ተቀበሉ ፡፡ በተፈጥሮ ምርመራው የሚከናወነው ያለክፍያ ሲሆን ለምርመራው የሚከፈለው መጠን የተጣሰ መብትን ለማስመለስ የወጡ ወጭዎች ናቸው ፡፡ በዚህ ሁኔታ ውስጥ እውነተኛውን ጉዳት ለማጣራት ሲቲን ኤ ለምርመራው ስምምነት እና ምርመራው ለተከፈለበት የክፍያ ሰነድ ለፍርድ ቤት ማቅረብ አለበት ፡፡
ደረጃ 2
አንድ ሰው የተጣሰ መብቱን ለማስመለስ እስካሁን ያልደረሱትን ወጪዎች ፣ ለወደፊቱ ለሚከሰቱት ወጪዎች ፣ እንደዚህ ያሉ ወጪዎች ፍላጎታቸው እና ግምታቸው በተመጣጣኝ ስሌት እና በሌሎች ማስረጃዎች መረጋገጥ አለባቸው-ግምት ወይም ስሌት በሸቀጦች ፣ በሥራዎች ፣ በአገልግሎቶች ላይ ያሉ ጉድለቶችን ለማስወገድ ወጪዎች; ግዴታዎችን መጣስ የኃላፊነት መጠንን የሚወስን ስምምነት ፣ ወዘተ ይህ የሚያሳየው የሩሲያ ፌዴሬሽን የጠቅላይ ፍርድ ቤት ም / ቤት ውሳኔ እና የሩሲያ ፌዴሬሽን ከፍተኛ የግልግል ፍርድ ቤት ም / ቤት ሐምሌ 1 ቀን 1996 N 6/8 ነው ፡፡ የአንድ ነገር ጉዳት (ኪሳራ) ቢከሰት ፣ የኪሳራዎችን መጠን ለማወቅ የነገሩን የገቢያ ዋጋ ከግምት ውስጥ ያስገባል ፡፡ ለአንዳንድ የፍትሐብሔር ሕግ ግንኙነቶች ሕጉ የጠፋው ንብረት ዋጋ እንዴት እንደሚወሰን በቀጥታ ያመላክታል ፡፡ ስለዚህ ከጭነት ወይም ከሻንጣ ማጓጓዝ ግንኙነቶች አንጻር የጭነት ወይም የሻንጣ ዋጋ የሚወሰነው በሻጩ ሂሳብ ላይ በተጠቀሰው ወይም በውሉ በተሰጠው ዋጋ እና በ ውስጥ የሂሳብ መጠየቂያ ወይም የዋጋ አመላካች በሌለበት ነው ውል በተመሳሳይ ሁኔታ በተመሳሳይ ሁኔታ ለተመሳሳይ ዕቃዎች በሚከፈለው ዋጋ ላይ … ጥቅም ላይ ለዋሉ ነገሮች የነገሩን ቀሪ ዋጋ የሚለየው ማለትም የነገሩን ዋጋ እና ጉድለት ከግምት ውስጥ በማስገባት ነው ፡፡ ይህ ቀሪ እሴት በባለሙያ ወይም በልዩ ባለሙያ ገምጋሚ ሊወሰን ይችላል። የአንድ ነገር ቀሪ ዋጋ መወሰንን የሚያሳይ ሰነድ ለፍርድ ቤት እንደ ማስረጃ ቀርቧል ፡፡
ደረጃ 3
አንዳንድ ጊዜ የጠፋ ትርፍ እንዲሁ እንደ ኪሳራ ይጠየቃል ፡፡ የጠፋ ትርፍ እንደ መብቱ ተጥሷል ፣ መብቱ ተጥሶ የነበረው ሰው መብቱ ካልተጣሰ በተለመደው የሲቪል ሽግግር ሁኔታ ውስጥ ያገኛል ፡፡ በተግባር ፣ የጠፋው ኪሳራ የጠፋውን ኪሳራ ማረጋገጥ ከባድ መሆኑን ልብ ይበሉ ፡፡ የከሳሾች ተጨባጭ ማስረጃዎች ሳይኖሩባቸው የጠፋ ትርፍ በግምታዊ ሊፀድቅ ይችላል ከሚል የተሳሳተ ግንዛቤ በታች ናቸው ፡፡ በእርግጥ ይህ የይገባኛል ጥያቄውን ለማርካት ፈቃደኛ አለመሆንን የሚያስከፍል ስህተት ነው ፡፡ የጠፋ ትርፍ የተመለሰበት ሁኔታ ምሳሌ እንደመሆንዎ መጠን በሩሲያ ከፍተኛ የክርክር ፍርድ ቤት ፕሬዲየም ውሳኔ ላይ የተመዘገበውን ጉዳይ እንጠቅሳለን ፡፡ ፌዴሬሽን እ.ኤ.አ. ህዳር 4 ቀን 1997 ቁጥር 3924/97 እና ግንቦት 15 ቀን 2000 ቁጥር 4163/99 እ.ኤ.አ. በኤሌክትሪክ ኃይል አቅርቦት ድርጅት ስህተት ምክንያት በመጋገሪያው ኃይል አቅርቦት ላይ አንድ አደጋ ተከስቷል ፡፡ የዳቦ መጋገር ቆመ ፣ ስለሆነም ዳቦ አልተሸጠም ፣ እናም በዚህ ምክንያት ዳቦ ቤቱ የተለመደውን ገቢ አላገኘም ፡፡ከላይ የጠቀስነው የጠቅላይ ፍ / ቤት ም / ቤቶች እና የጠቅላይ ሽምግልና ፍ / ቤት ቁጥር 68 የጋራ ውሳኔ የጠፋው የገቢ መጠን (የጠፋው ትርፍ) ሊጣስ የሚገባው መብቱ ተጥሷል የተባለው ሰው ሊደርስበት የሚገባውን ተመጣጣኝ ወጭ ከግምት ውስጥ በማስገባት ነው ፡፡ ግዴታው ተፈጽሟል ፡፡ ከላይ ከተጠቀሰው ከዳቦ መጋገሪያ ጋር የሚከተለው እንደ ተመጣጣኝ ወጪዎች ከግምት ውስጥ መግባት አለባቸው-በኤሌክትሪክ አቅርቦት ማቆሚያ ወቅት ጥቅም ላይ ያልዋሉ ጥሬ ዕቃዎች ዋጋ; ለኤሌክትሪክ አቅርቦት የማቆሚያ ጊዜ ያልተከፈለ ኤሌክትሪክ ዋጋ ፣ ወዘተ ፡፡ እነዚህ መጠኖች በዳቦ መጋገሪያው መዘጋት ምክንያት በነበረው ጊዜ ውስጥ የዳቦ ምርቶች ሽያጭ በሰነድ የተዘገበውን ከግምት ውስጥ በማስገባት ለተመሳሳይ ጊዜ ከዳቦ መጋገሪያው ዓይነተኛ ገቢ ይቆረጣሉ ፡፡ ይህ ማስረጃ በተከሳሹ (የኃይል አቅርቦት ድርጅት) የሚቀርበው የኪሳራ መጠንን ለመቀነስ ሲሆን የሌላ ሰውን መብት የጣሰ ሰው በእንደዚህ ዓይነት ጥሰት ምክንያት ገቢ ሲያገኝ ከሳሹ እኩል የማድረግ መብት አለው ፡፡ የተመለሰው የትርፍ መጠን በዚህ ገቢ መጠን እንደአጠቃላይ ፣ ለተወሰነ ጉዳይ በሕግ ወይም በውል ለተወሰነ የጉዳት ካሳ እስካልተቋቋመ ድረስ ኪሳራዎች ሙሉ በሙሉ ካሳ ይከፍላሉ ፡ ለእንደዚህ ዓይነቱ እገዳ ምሳሌ ፣ የሩሲያ ፌዴሬሽን የሠራተኛ ሕግ አንቀጽ 238 ን መጥቀስ ይቻላል ፣ በዚህ መሠረት አንድ ሠራተኛ በአሠሪው ላይ ቁሳዊ ጉዳት ቢደርስበት የጠፋው ትርፍ አይመለስለትም ፡፡
