የተማከለ የታክስ ስርዓት በመመስረት ሂደት ውስጥ የፀደቀውን የግብር ፖሊሲ ደረጃዎች በስፋት መተግበርን የሚያካትት የተወሰነ ባለስልጣን የመፍጠር ፍላጎት ተነሳ ፡፡ የግብር ቢሮ እንዲህ ዓይነት ተቋም ሆኗል ፡፡
የታክስ ቁጥጥር (ኢንስፔክሽን) ክፍያዎችን የሚሰበስብ እና የግብር ሕግን ማክበርን የሚቆጣጠር አስፈጻሚ አካል ነው። ይህ ተቋም ውስብስብ ተዋረድ ያለው መዋቅር አለው ፡፡ የፌዴራል ፣ የክልል ፣ የክልል ፣ የከተማ እና የወረዳ ግብር ምርመራዎች አሉ ፡፡
ይህ አካል ከኢኮኖሚ እንቅስቃሴዎች ጋር የተያያዙ በርካታ አስተዳደራዊ ተግባራትን ያከናውናል ፡፡ የዚህ ተቋም ዋና ተግባር ቁጥጥር ነው ፡፡ በዜጎች የግብር ተመላሾች ውስጥ በተጠቀሰው መረጃ ላይ በመመርኮዝ የግብር ተቆጣጣሪው ከእነሱ ገንዘብ መሰብሰብ ብቻ ሳይሆን ከግብር የተሰወሩ ንብረቶችን ለመለየት በርካታ እርምጃዎችን ይወስዳል ፡፡
ማህበራዊ ጠቀሜታ ያላቸውን ቁሳቁሶች ፋይናንስ የሚያደርጉ ፣ ለተቸገሩ የህብረተሰብ ክፍሎች ድጎማዎች እና ለመንግስት ዘርፍ ሰራተኞች የደመወዝ ክፍያ የሚከፍሉት በግብር ተቆጣጣሪው የተሰበሰቡ ዜጎች ገንዘብ ነው ፡፡
የዚህ አገልግሎት ሀላፊነቶች በቀጣይ የገንዘብ እንቅስቃሴዎቻቸውን ለመቆጣጠር ዓላማ የድርጅቶችን እና የንግድ ማህበራትን ምዝገባን ያጠቃልላል ፡፡
ጥያቄው ይነሳል ፣ በግብር ተቆጣጣሪ የሚሰሩት ተግባራት በተዛማጅ ክፍሎች ውስጥ ለምን ሊሰራጩ አይችሉም? የተለየ የሥራ አስፈፃሚ አካል ማቋቋም ለምን አስፈለገ?
እውነታው ግን ከግብር ጋር የተዛመዱ አሰራሮች እጅግ አድካሚ እና ብዙ ቁጥር ያላቸው ቼኮች እና የሰነድ ማስረጃዎች ያስፈልጋሉ ፡፡ በዜጎች የዕለት ተዕለት ስርጭት ምክንያት እጅግ ብዙ የሰነዶች ሰነዶች ተከማችተዋል ፣ ማቀነባበሩ እና ማከማቸት ብዙ ሠራተኞችን ይፈልጋል ፡፡
በተጨማሪም በሰነዶቹ ውስጥ በተጠቀሰው መረጃ እና በእውነተኛው ሁኔታ መካከል ያለውን ልዩነት ለማጣራት ብዙውን ጊዜ የመስክ ጉብኝቶችን ማካሄድ አስፈላጊ ነው (ይህ ምናልባት የቴክኒካዊ ስህተት እና ሆን ተብሎ የሐሰት ሊሆን ይችላል) ፡፡ ለዚህም ነው የግብር ተቆጣጣሪው የተለየ የሥራ አስፈፃሚ ባለስልጣን የሆነው ፡፡
