በሩሲያ ፌደሬሽን እና በአብዛኛዎቹ የዓለም ሀገሮች ውስጥ የወንጀል ክርክሮች በተቃዋሚ ሂደቶች ላይ የተመሰረቱ ናቸው ፡፡ የተቃዋሚ ሂደት የሁለት ወገኖች መኖርን - አቃቤ ህግ እና መከላከያ እና ከእነሱ ገለልተኛ የሆነ ፍ / ቤት ይገምታል ፡፡
ክሱ በመንግስት ፣ በግል እና በመንግስት-የግል ተከፋፍሏል ፡፡
የግል ክስ ከተጠቂው ወይም ከተወካዩ አቤቱታ ጋር በዳኞች አንድ ክስ መጀመሩን እና ከተከሳሹ ጋር እርቅ በሚኖርበት ጊዜ ተጎጂው በጠየቀው የወንጀል ክስ መቋረጥን ያጠቃልላል ፡፡ በዚህ ሁኔታ ተጎጂው ራሱ ዓቃቤ ሕግን ይወክላል ፡፡ እንዲህ ዓይነቱን ሕገ-ወጥ ድርጊቶች ትልቅ የሕዝብ አደጋን ከማያስከትሉ ጋር በተያያዘ የግል ክስ ማድረግ ይቻላል-ስም ማጥፋት ፣ ስድብ ፣ በጤና ላይ አነስተኛ ጉዳት ያስከትላል ፡፡
ተጎጂው በማንኛውም ጊዜ ዳኛው ጡረታ እስከሚወያይበት ክፍል ድረስ ክሱን መተው ይችላሉ ፡፡ አንድ ተበዳይ ያለ በቂ ምክንያት ፍርድ ቤት አለመቅረብ ክሶችን እንደመተው ይቆጠራል ፡፡
የግል-የመንግሥት ዓቃቤ ሕግ እንዲሁ በተጠቂው ጥያቄ መሠረት ክስ መጀመሩን ይደነግጋል ፣ ነገር ግን ተጎጂው ከተከሳሽ ጋር ቢታረቅ እንዲህ ዓይነት ክስ ሊቋረጥ አይችልም ፡፡ በዚህ ቅደም ተከተል የቅጂ መብትን ወይም የፈጠራ መብቶችን የሚጥሱ እንዲሁም አስከፊ ሁኔታዎችን ያለ አስገድዶ መድፈር ጉዳዮች ከግምት ውስጥ ይገባሉ ፡፡ በዚህ ጉዳይ ላይ በፍርድ ቤቱ ውስጥ ያለው ዐቃቤ ሕግ በአቃቤ ህጉ ሰው ውስጥ በመንግስት አቃቤ ህጉ ይወክላል - የአቃቤ ህግ ቢሮ ባለስልጣን ፡፡ በተወሰኑ ሁኔታዎች ዐቃቤ ሕግ የተጎጂው መግለጫ በሌለበት እንዲህ ዓይነቱን ጉዳይ የመጀመር መብት አለው ፡፡ ይህ የሚሆነው ተጎጂው አቅመቢስ በሆነ ግዛት ወይም በተከሳሹ ጥገኝነት ምክንያት ጥቅሞቹን መከላከል ካልቻለ ነው ፡፡
በዘመናዊው የሕግ ሥነ-ሥርዓት ውስጥ ዋነኛው የክሱ ዓይነት የሕዝብ ክስ ነው ፡፡ ጉዳዩ የሚነሳው በክልል አካላት ወይም በሕጉ መሠረት ተገቢ ስልጣን ባላቸው ሰዎች ሲሆን ጉዳዩን ለመጀመር የተጎጂው ፈቃድ አይጠየቅም ፡፡ እንደ የግል-የመንግሥት ዓቃቤ ሕግ ሁሉ ጉዳዩ በተጠቂው ጥያቄ ሊቋረጥ አይችልም ፡፡ በፍርድ ቤት የመንግሥት አቃቤ ሕግ እንደ ዐቃቤ ሕግ እንደ አቃቤ ሕግ ይደግፋል ፡፡
ዐቃቤ ሕግ እንደ ዐቃቤ ሕግ ተወካይ በፍርድ ቤት ሂደት ውስጥ በርካታ ኃይሎች አሉት ፡፡ የይገባኛል ጥያቄ መግለጫ ይዞ ወደ ፍርድ ቤት የመሄድ መብት አለው ፡፡ የይገባኛል ጥያቄዎችን ከሚያቀርቡ ሌሎች ሰዎች በተለየ ፣ በተመሳሳይ ጊዜ የሕግ ወጪዎችን አይሸከምም ፣ የይገባኛል መግለጫውን ለመቀበል እምቢ ማለት አይቻልም ፡፡
በችሎቱ ወቅት በአቃቤ ህግ የተወከለው የመንግስት አቃቤ ህግ በክሱ ውስጥ በተጠቀሰው ተከሳሽ ላይ የቀረበውን ክስ በመመስረት አንድ ወይም ሌላ የወንጀል ህግን ለመተግበር እና የቅጣት ውሳኔ ለመስጠት ሀሳብ ያቀርባል ፣ በማስረጃ ጥናት ውስጥ ይሳተፋል እና በተከሳሽ ንግግር ይናገራል ፡፡ የመንግሥት ዓቃቤ ሕግ የፍርድ ቤቱን ብይን መሠረተ ቢስ እንደሆነ በሰበር ሥነ ሥርዓት ይግባኝ የማለት መብት አለው ፡፡
